Tưởng chừng như là hai thứ không có chút liên quan, nhưng sự đi lên của những đồng tiền ảo lại mối đe dọa đối với công việc của tôi.
Tôi là một video editor chuyên nghiệp. Hay nói một cách thuần Việt hơn, thì tôi là một người dựng video.
Công việc của tôi hàng ngày là cắt ghép, chỉnh sửa, thêm hiệu ứng các đoạn video. Những phần mềm mà tôi thường xuyên sử dụng là Premiere Pro, After Effects, Photoshop và hàng tá các plugins đi kèm chúng.
Mặc dù mỗi video mà có độ dài trung bình chỉ từ 5-7 phút, nhưng do số lượng video mà chúng tôi phải sản xuất lên đến con số 5-6 video mỗi ngày, vậy nên đây không phải là công việc đơn giản. Mọi thứ càng trở nên khó khăn hơn khi có một số video đòi hỏi nhiều hiệu ứng khác nhau (Particular, Primatte Keyer, Lumetri Color…), khiến áp lực càng thêm đè nặng lên không chỉ đôi vai của chúng tôi – những video editor, mà còn là hệ thống máy tính mà chúng tôi sử dụng. Một chiếc PC mạnh và ổn định sẽ giúp tiết kiệm rất nhiều thời gian và công sức trong quá trình chỉnh sửa và render video.
Vài tuần trở lại đây, chiếc PC mà tôi sử dụng để chỉnh sửa video đột nhiên bị hỏng card màn hình (VGA). Ban đầu, tôi không nghĩ rằng đây là một vấn đề quá lớn do các chip Intel Core i trong vài năm trở lại đây đều được được tích hợp sẵn GPU, vậy nên chiếc máy đó sẽ vẫn có thể sử dụng được bình thường. Nhưng tôi đã nhầm.
Máy vẫn có thể khởi động vào Windows và sử dụng tốt các tác vụ như lướt web, xem video hay xem video. Tuy nhiên, cơn ác mộng chỉ ập đến khi khởi động Premiere Pro và tiến hành export một file video, khi mà thời gian bị kéo dài từ 5-6 lần so với trước đây. Trước khi VGA hỏng, thời gian export trung bình mà chiếc PC này có thể đạt được là 1:1 so với thời lượng clip, tức là một đoạn clip dài khoảng 5 phút thì sẽ mất 5 phút để export. Nay khi không còn sự hỗ trợ của VGA nữa, một đoạn clip 5 phút sẽ mất trung bình từ 30-35 phút, thậm chí còn nhiều hơn khi có thêm các hiệu ứng.
Lúc này, rõ ràng việc mà tôi cần làm là tìm mua một chiếc VGA khác. Vấn đề đầu tiên là “tiền đâu” thì đã được cấp trên phê duyệt, vậy nên tôi đinh ninh là sẽ chẳng có gì phải lo lắng cả.
Ấy vậy mà tôi lại nhầm một lần nữa. Với cơn sốt cày tiền ảo, trong suốt vài tháng trở lại đây, thị trường VGA đang trở nên hết sức hỗn loạn. Các cửa hàng trên địa bàn Hà Nội đều báo hết hàng, mà nếu có hàng thì cũng không bán lẻ cho khách.
Tình cảnh người dùng khi đi mua VGA tại các đại lý hiện nay khiến tôi không thể không liên tưởng đến quảng cáo bột giặt Aba đang làm mưa làm gió trên truyền hình. Chỉ khác là thay vì bột giặt, thì đây lại là VGA. Và nếu như quảng cáo bột giặt Aba đi kèm với một kết thúc có hậu (cô nàng chịu bán bột giặt cho người dân), thì câu chuyện của tôi lại đi theo một chiều hướng hoàn toàn ngược lại.
Trên các diễn đàn mua bán linh kiện máy tính, giá VGA bị đẩy cao một cách “không thể tin nổi”. Chiếc GTX 1060 3GB mà tôi định mua có giá lên đến 7-8 triệu cho hàng cũ, trong khi chiếc VGA này chỉ vài tháng trước chỉ có giá khoảng hơn 5 triệu cho hàng mới.
Khi mà giấc mơ GTX 1060 đã sụp đổ (do kinh phí vượt mức cho phép), cách duy nhất còn lại là chịu khó “hóng” các diễn đàn mua bán và trao đổi linh kiện máy tính để mua các loại VGA đời cũ hơn (ví dụ như GTX 960/970), vì những loại VGA này gần như vô giá trị với dân cày tiền ảo. Trong lúc đó, tôi sẽ đành phải chịu khổ với chiếc PC cọc cạch này và hy sinh vì công việc, kết thúc ngày làm việc muộn hơn và bỏ lỡ những bữa cơm gia đình.
Tuy nhiên, công cuộc này không hề đơn giản. Tôi đâu phải là người duy nhất đang săn tìm những loại VGA này, khi ngoài kia cũng là rất nhiều những gamer, và có lẽ là cả những video editor khác nữa, cũng đang có nhu cầu tương tự. Người tìm mua nhiều, người bán thì lại đếm trên đầu ngón tay. Sau hơn 2 tuần, công cuộc tìm kiếm của tôi vẫn chưa đem lại kết quả nào, trong khi công việc thì ngày càng trở nên trì trệ.
Không thể chịu nổi tình trạng này thêm nữa, tôi đã quyết định từ bỏ “giấc mơ” GTX 970/960 để mua một chiếc GTX 660 cũ với giá khoảng hơn 1 triệu đồng. Có thể nói GTX 660 là một GPU đã lỗi thời, tuy nhiên với số nhân CUDA (một nhân tố quan trọng quyết định đến hiệu năng của Premiere Pro & After Effects) là 960 nhân, tôi nghĩ nó sẽ là giải pháp khả dĩ ở thời điểm rối ren hiện tại.
Kết quả đạt được khiến tôi khá hài lòng. Thời gian export được giảm thiểu đáng kể so với khi chỉ sử dụng CPU để render. Mặc dù gặp phải một số vấn đề tương thích (GTX 600 series đã bị Adobe ngưng hỗ trợ từ Premiere Pro CC 2015.3), nhưng về cơ bản thì nó cũng giúp công việc của tôi trở nên “dễ thở” hơn rất nhiều. Điều duy nhất mà tôi mong muốn vào lúc này là chiếc GTX 660 thọ càng lâu càng tốt, ít nhất là cho đến khi nguồn cung dồi dào trở lại và giá VGA hạ xuống.
Mặc dù đã mua được một chiếc VGA “chống cháy” để tiếp tục công việc, tuy nhiên khi thấy tình cảnh thị trường hiện nay, tôi vẫn không khỏi cảm thấy phẫn nộ. Trước cơn bão tiền ảo, nhiều người cho rằng gamer là đối tượng bị ảnh hưởng nhất.
Nhưng tôi thì lại nghĩ: những người làm trong lĩnh vực sáng tạo và chế bản nội dung số mới là đối tượng thiệt thòi nhất. Bạn là gamer, máy của bạn không có VGA, thì bạn vẫn còn nhiều cách khác để chơi được game: giảm cấu hình, chuyển sang chơi trò khác, ra quán, hoặc cùng lắm là tạm thời bỏ game. Nhưng với chúng tôi, những người dựng video, khi mà công việc là không thể bỏ dở, các phần mềm cần sử dụng cũng không thể thay đổi, thì những gì đã và đang xảy ra trong suốt những tuần vừa qua chẳng khác gì một sự tra tấn.
Tiền ảo đã có từ lâu, nhưng nếu như trước đây các video editor không thật sự quan tâm đến vấn đề này vì việc cày tiền ảo chỉ là câu chuyện xoay quanh những chiếc VGA của AMD (trong khi đa phần video editor đều sử dụng NVIDIA), thì nay, khi mà “trâu xanh” cũng đã bị lôi ra để cày, thì họ đang gặp phải một mối đe dọa thật sự. Và tôi biết rằng, mình vẫn còn rất nhiều những trở ngại đang chờ đợi trước mắt.
Tôi tin rằng những đồng tiền ảo không phải là thứ xấu – dẫu sao thì nó cũng chỉ là một đơn vị tiền tệ như USD, EUR hay VND. Tuy nhiên, cách mà chúng được tạo ra không khỏi khiến chúng ta phải suy ngẫm. Chỉ vì một lượng nhỏ “nông dân” đầu cơ đã khiến cho hai cộng đồng người dùng đông đảo là gamer và multimedia phải điêu đứng. Một bên là khát khao sáng tạo ra những cái mới, một bên là nhu cầu giải trí cơ bản của con người, và cả hai đều bị chặn đứng bởi một hoạt động “cày kéo” vô bổ (xét cho cùng, cày tiền ảo đem lại được gì cho nhân loại?) và mang đậm tính lợi ích cá nhân.
Tôi không biết quan điểm của bạn như thế nào. Nhưng tôi là một video editor chuyên nghiệp, và tôi căm thù những đồng tiền ảo.
Theo Genk
Khối Giáo dục FPT – fpt.edu.vn
Trường Đào Tạo Mỹ Thuật Đa Phương Tiện – fpt.arena.edu.vn